Uygun Bir Terapist Nasıl Bulunur?

Günümüzde pek çok insan, bir terapist ile görüşmek istemekte ancak hangi adımları takip edeceğini bilememektedir. Amerikan Psikoloji Birliği’nin internet sitesinden çevirdiğim bu yazının, ilk kez terapiste gidecekler için ufak bir rehber niteliğinde olmasını umuyorum. Ancak belirtmem gerekiyor ki Türkiye’de psikologlar yasası bulunmadığından dolayı bu yazıdaki birkaç nokta Türkiye için geçerli değil. Metinde parantez içerisinde ve italik olarak bunları belirtmeye ve biraz daha detay vermeye çalıştım.

Uygun Bir Terapisti Nasıl Bulurum?

Hizmetlerini sunan birçok terapist varken seveceğiniz birini bulmak, özellikle daha önce hiç terapist görmediyseniz büyük çaba gerektirir. Birçok meslek terapi imkanı sunar. Psikolojiye [psikologlar] ek olarak, bunlardan bazıları psikiyatri [psikiyatrlar], sosyal hizmet [sosyal hizmet çalışanları] ve danışmanlıktır [psikolojik danışmanlar].

Göz Önünde Bulundurun

İşte göz önünde bulundurmanız gereken önemli noktalardan bazıları:

• Terapist lisanslı mı? Her eyalet, terapistlerin hizmetlerini sunma konusunda yetkin olduğundan emin olmaktan sorumludur [ABD için]. Yalnızca uygun eğitimleri almış olanlar bir lisans alır.

[Türk Psikologlar Derneğine Göre: Bir kişinin (a) psikolog olduğu lisans diplomasıyla, (b) klinik psikolog olduğu ise yüksek lisans diplomasıyla doğrulanabilir. Türk Psikologlar Derneği psikolog, klinik psikolog ve psikoterapistlerin sicil bilgisini kaydetmemektedir. Herhangi bir kuşku hâlinde kişiden diplomalarını ve psikoterapi için gerekli eğitim sertifikalarını göstermesini talep ediniz. “Psikoterapist” ise psikolojinin klinik uygulamalarında veya psikiyatride bilimsel yeterliğin yanı sıra uygun terapi eğitimleri ve süpervizyon süreçlerini tamamlayarak terapi uygulama yeterliği kazanan bireyler tarafından kullanılabilecek bir unvandır. Bu anlamda her klinik psikolog için terapi uygulamada yeterliğe sahip olduğu sonucunun çıkarılamayacağı açıktır.]

• Sağlık sigortanız varsa bu sağlayıcının tedavisini karşılayacak mı?

[Türkiye’de de bazı sigorta şirketleri psikolojik destek ücretlerini karşılamakta ya da belli bir indirim yapmaktadır.]

• Sigortanızın kapsadığı seans sayısının sınırları var mı?

Nereden Terapist Bulurum?

• Psikologları bulmak için iki web sitesi, Amerikan Psikoloji Derneği (locator.apa.org) ve Ulusal Kayıt (findapsychologist.org) web sitesidir. Eyalet psikoloji derneğiniz, olası isimlerin başka bir kaynağı olabilir.

[Bu iki web sitesi yöntemi ABD için geçerlidir. Türkiye’de terapistlerle ilgili böyle geniş çaplı kayıt yapan bir site bulunmamaktadır. Türkiye’de de internet sitelerinden faydalanabilirsiniz ancak burada yazılanlar ışığında dikkatli olmalısınız.]

• Bir terapist bulmanın başka bir yolu da arkadaşlarınızdan veya doktorunuzdan güvendikleri birini önermelerini istemektir.

 

Bir terapistin adını bulmak çok zor olmayabilir. Fakat “iyi” olduğunu düşündüğünüz bir terapisti bulmak daha fazla zaman alabilir. İşte bazı yararlı ipuçları:

• Terapisti telefonla arayın ve endişeleriniz için kanıta dayalı tedaviye aşina olup olmadığını sorun. Terapistinizin uygulamalarında kanıta dayalı tedavi kullanıp kullanmadığını öğrenin. Bunlar, bilimsel olarak test edilmiş ve etkili olduğu gösterilen tedavilerdir. Kanıta dayalı tedavi (örneğin depresyon, anksiyete, panik atak, çocuklar için yatak ıslatma, obsesif kompulsif davranış), kabul edilebilir kriterleri karşılayan kontrollü çalışmaların yayımlanmış araştırmalarına dayanmaktadır.
•  Terapistin endişelerinizle başa çıkma konusunda tecrübesi olup olmadığını sorun. Bazı terapistler çocuklarla veya ailelerle, yetişkinlerle veya yaşlı yetişkinlerle çalışma konusunda uzmanlaşmıştır. Bazılarının sizi ilgilendiren sorunlarla alakalı pek çok deneyimi olabilir. Mümkünse ne kadar deneyime sahip olduklarını öğrenin.
• Ücretlerin size ne kadara mal olacağını, kaçırılan seansların ücretini ve mümkünse tedavinin ne kadar süreceğini önceden öğrenin.
• Terapistin nerede olduğunu ve tedaviniz için hangi saatlerin uygun olduğunu ve terapistin acil bir durumda sizi görüp göremeyeceğini öğrenin. Terapist bir klinikte, toplum ruh sağlığı merkezinde, tıp fakültesinde, bağımsız muayenehanede veya başka bir ortamda mı bulunuyor?
• Potansiyel terapistinizin ne tür bir terapi sağlama olasılığının olduğunu öğrenin. (Örneğin uzun vadeli veya kısa vadeli, bireysel veya grup terapisi, hangi teorik yönelimi kullandığı). Bunların beklentilerinize uyup uymadığını görün.
• Bir terapist seçmenin çok kişisel bir mesele olduğunu unutmayın. Herkese iyi gelecek tek bir terapist yoktur. Güven duygusu hissetmeniz ve bu terapistin size yardımcı olabilmesi önemlidir.

Tüm bu bilgileri ya da elde edebildiğiniz kadarını topladıktan sonra, düşünmek için kendinize zaman verin. Birkaç potansiyel terapistle ilk randevuları ayarlamak ve onlarla ne kadar rahat olduğunuzu görmek isteyebilirsiniz. Sizin için doğru terapisti bulmaya zaman ayırın.

Kaynaklar: APA,  TPD