Psikoloji Lisans Eğitimine Başlarken

Psikoloji lisans bölümüne yerleşen tüm arkadaşlarımızı tebrik ediyor ve herkese hoş geldiniz diyoruz! Psikoloji camiasının bir parçası olma yolculuğunuzda sizler için faydalı olmasını umduğumuz bir içerik hazırlamak istedik. Bu yazımızda; psikoloji lisans eğitimindeki dersler, gönüllü çalışmalar, staj imkanları ve yüksek lisans hakkında bilgi vermeye çalışacağız. Psikoloji bölümünü ve bilimini tanıttığımız YouTube videomuza da bu linkten ulaşabilirsiniz. 

Dersler

Psikoloji bölümü, teorik bilgiyi ve uygulamaları birleştiren dersleri içerir. Dört senelik lisans eğitimi boyunca genelden özele adım adım ilerleyen bir ders sırası mevcuttur. Derslerin neler olduğu ve hangilerinin zorunlu veya seçmeli olduğu okuldan okula değişebilmektedir. Bizler sizin için genellikle tüm okullarda verilen temel derslere değinmeye çalıştık.

1. Sınıf Ders İçerikleri

• Psikolojiye Giriş: Bu derste psikolojinin tüm alt alanları tanıtılır. Bazı temel psikoloji kavramlarından bahsedilir. Aslında bu ders, psikolojinin kavram ve kuramlarına ve de önemli psikoloji deneylerine aşina olmanızı sağlar.
• Araştırma Yöntemleri: Psikoloji bir bilim dalıdır ve literatürünü oluştururken nicel ve nitel araştırma yöntemlerinden faydalanır. Araştırma Yöntemleri dersinde, sosyal bilimlerdeki araştırma yöntemleri incelenir. Bu ders aracılığıyla öğrenciler, bilimsel bir araştırmanın aşamalarını öğrenir ve eleştirel bir bakış açısı kazanır.
• Fakülte Ortak Dersleri: Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi gibi dersler tüm fakülte bölümlerine verilir. Genellikle zorunlu derslerdir.

Fizyoloji/Biyoloji ve İstatistik dersleri de bazı okullarda zorunlu olan derslerdendir. Bununla birlikte, birinci sınıfta spor ve sanat, proje ve sosyal sorumluluk içerikli dersler de bulunabilmektedir. Görüldüğü üzere üniversitenin ilk yılı geniş bir perspektif kazanmak açısından etkili olabilecek dersler ile geçmektedir.

2. Sınıf Ders İçerikleri 

• Alt Alan Dersleri:  2. sınıfın ders içeriği büyük oranda alt alan derslerinden oluşmaktadır. Psikolojiye Giriş dersinde kısaca üzerinde durulan alt alanlar bu sene ayrıntılarıyla incelenir. Gelişim Psikolojisi, Öğrenme Psikolojisi, Bilişsel Psikoloji, Deneysel Psikoloji Sosyal Psikoloji gibi dersler bu sene alınır.
• Uygulamalı İstatistik: İlk sene teorik olarak işlenen araştırma yöntemleri dersi bilgisayarda uygulamalı olarak görülür. Bu derste, sosyal bilimlerde sıklıkla kullanılan SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) uygulaması öğretilir. Bazı okullarda bilgisayarlı uygulama dersleri seçmeli ders olabilmektedir. Bunun yanında Ölçme Teknikleri veya Psikometri olarak isimlendirilen ve Psikoloji bilimindeki ölçme yöntemlerinin anlatıldığı ders de bazı okullarda zorunludur.

3. Sınıf Ders İçerikleri

• Psikolojide Özelleşmiş Konular: Üçüncü sınıfla birlikte, alt alanların ilgilendiği bazı özel konuların dersleri görülebilir. Örneğin Klinik Psikoloji ile ilgilenen bir kişi Psikoterapi Yaklaşımları dersini alabilir. Bilişsel Psikoloji ile ilgilenen bir kişi, Duyum ve Algı, Hafıza ve Biliş gibi çeşitli seçmeli dersleri tercih edebilir. Evrimsel Psikoloji ve Trafik Psikolojisi gibi dersler de bazı okullarda seçmeli olarak açılabilmektedir.

4. Sınıf Ders İçerikleri

• Seçmeli Dersler: Son sene, öğrencilerin uzmanlaşmak istedikleri alanı seçmeleri için ağırlıklı olarak seçmeli dersler verilir. Örneğin Çevre Psikolojisi, Adli Psikoloji, Psikomitoloji ve Politik Psikoloji gibi dersler bu sene görülür. Alınabilecek dersin içeriği okuldan okula değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte Psikolojide Etik dersi zorunlu olarak bu sene verilir. Son sene birçok okulda araştırma ve tez yazma senesidir. Bazı okullarda zorunlu veya isteğe bağlı stajlar da genellikle son sene yapılmaktadır.

Dil

Psikoloji bölümüne başlarken üzerinde durmanız gereken bir diğer husus dildir. Bölümünüz İngilizce olmasa bile İngilizce öğrenmeniz size katkı sağlayacaktır. Çünkü Psikoloji bölümünü okurken sayısız araştırma incelemeniz ve literatür taraması yapmanız gerekecektir. Bazı kaynakların Türkçe çevirisi mevcuttur. Fakat bazen araştırma yaparken yeterli kaynak bulamama ihtimaliniz de vardır. Bu açıdan İngilizcenizi geliştirmek size büyük bir katkı sağlayacaktır. Bunun için okulda alacağınız İngilizce dersleri haricinde size birkaç öneri sunabiliriz. Şüphesiz yarar göreceğiniz uygulamalardan birkaçı bol bol okuma, yazma, dinleme ve konuşma çalışmaları yapmaktır. Eminiz ki bu uygulamalar hem akademik İngilizcenizi hem de günlük konuşma dilinizi geliştirecektir.

İyi derecede İngilizce bilmenin bir diğer getirisi ise size yüksek lisans sürecinde bir artı sağlayacak olmasıdır. Yüksek lisans başvurusu yapmanız için YÖKDİL veya YDS gibi sınavlara girip İngilizce yeterliliğinizi göstermeniz gerekmektedir. Dolayısıyla iyi derecede İngilizce bilmek, bu sınavlarda sizin yararınıza olacak ve size artı olarak geri dönecektir. Dil sınavlarına lisans eğitiminize devam ederken de girebileceğinizi hatırlatmak isteriz. Yüksek lisans için gerekli sınavlardan bir diğeri olan ALES‘e de YKS bilgileriniz henüz tazeyken girip kendinizi deneyebilirsiniz.

Ayrıca İngilizce harici ek bir yabancı dil öğrenmenin de size birçok yararı olacağını söylemek isteriz. Ek bir yabancı dil bilmek, size farklı ülkelerde staj ve iş kapısı açabilir. Araştırma yaparken daha fazla kaynaktan yararlanma imkânı sunar.  Peki, kendi yaptığınız uygulamalar dışında öğrendiğiniz yabancı dilleri geliştirme imkanını nasıl sağlarsınız? Şüphesiz bunun en iyi yollarından biri Erasmus olacaktır. Erasmus, süresi bir dönem veya bir yıl aralığında değişen bir okul değişim projesidir. Kısacası size yurt dışında okuma imkanı sunar. Okulunuzun Erasmus projesi kapsamında anlaşmalı olduğu diğer okulları kendi web sitesinden öğrenebilirsiniz.

Gönüllü Çalışmalar

Hem lisans eğitiminizi sürdürürken hem de daha sonrasında size katkı sağlayacak bir diğer seçenek de gönüllü çalışmalardır. Gönüllü çalışmalara katılmak hem alan içinde hem de alan dışında birçok bilgi edinmenizi sağlar. Bunun yanında deneyim kazanmanıza da imkan tanır. Çeşitli sivil toplum kuruluşlarının ve derneklerin gönüllülük çalışmalarına katılmak bu konuda iyi bir seçenektir. Bu gibi kurumlarda gönüllülük çalışması yapmak size birçok alanda çalışma imkanı sağlayacaktır. Çocuklarla ilgili çalışmalar, kadına yönelik şiddeti önleme ve çeşitli psikolojik hastalıkların araştırılması gibi pek çok çalışma alanı mevcuttur. Ayrıca çevre koruma, toplumsal cinsiyet eşitliği ve hayvan hakları gibi toplumsal konularla ilgilenen kurumlar da vardır.

Gönüllü çalışmaların sizi çok geliştireceğini söylemiştik. Bu açıdan diğer bir seçenek de kendi okulunuzun veya diğer psikoloji topluluklarının çeşitli birimlerinde gönüllü olarak çalışmaktır. Bu gibi psikoloji toplulukları bünyesinde birçok görevde çalışma imkânı vardır. Bunlardan birkaçı akademik birimler, dergi veya blog yazarlığı ve sosyal sorumluluk ekiplerindeki görevlerdir. Kendinize uygun birimi seçip bu kollarda yapılacak olan çalışmalarda gönüllü olabilirsiniz. Ya da gönüllü olmasanız bile bu birimlerin yaptığı etkinliklere katılabilirsiniz. Bu psikoloji toplulukları arasından öğrenci yanlısı oluşum Bi’Şey Psikoloji’de gönüllü olmak da iyi bir seçenektir. Eminiz ki Bi’Şey Psikoloji kendinizi geliştirmek için en iyi fırsatlardandır. Gönüllülük başvuru duyurularını kaçırmamak ve etkinliklerden haberdar olmak için bizi takip edebilirsiniz. Bi’Şey Psikoloji sosyal medya hesaplarını ve web sitesini hemen aşağıya bırakıyoruz. 

Web Site   Instagram  Youtube  Twitter  Facebook  Linkedin

Psikolojide Staj ve Yüksek Lisans

Psikolojide Staj

Psikoloji bölümünde staj nedir? Nerelerde psikoloji stajı yapabilirim? Yüksek lisans yapmak zorunlu mu? Bu gibi soruların yanıtlarını merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz!

Psikolojide stajlar, gönüllü ve zorunlu olarak ikiye ayrılmaktadır. Bu durum, okullara göre farklılık göstermektedir. Erasmus stajı ile yurt dışında staj yapmamız da mümkündür. Staj yapmak için ilk olarak alanımıza karar vermemiz gerekmektedir. Psikolojide birçok alt alan bulunmaktadır. Bu nedenle staj yapılabilecek yerler açısından da birçok farklı seçenek mevcuttur. Farklı alanlarda staj yapmak hem mesleki açıdan gelişmemiz hem de kendi isteklerimizi anlamamız için büyük önem taşımaktadır.

Okul döneminde her öğrencinin kafasında birçok soru bulunur. Bu sorular, “Hangi alana ilgiliyim?” ve “Mezun olunca ne yapacağım?” gibi sorulardır. Staj yapmak, bu soruların cevaplarını size verebilir.

İlgi alanlarınıza göre staj yapabileceğiniz yerlerden bazıları şu şekildedir:

• Adli Psikoloji: Cezaevleri ve adliyeler
• Endüstri ve Örgüt Psikolojisi: Şirketlerin insan kaynakları departmanları
• Klinik Psikoloji: Hastanelerin psikoloji ve psikiyatri bölümleri, özel psikoloji klinikleri, özel eğitim kurumları
• Bilişsel Psikoloji ve Nöropsikoloji: Araştırma laboratuvarları
• Spor ve Egzersiz Psikolojisi: Kulüpler ve spor takımları
• Eğitim Psikolojisi ve Gelişim Psikolojisi: Eğitim kurumları, Milli Eğitim Bakanlığı, kreşler, huzurevleri
• Sosyal Psikoloji: Akademik araştırmalar, medya ve reklamcılık sektörleri

Psikolojide Yüksek Lisans

Psikolojide yüksek lisans yapmak, sanıldığı gibi zorunlu değildir. Dört yıllık lisans eğitimi “Psikolog” unvanını alabilmek için yeterlidir. Fakat toplumumuzda daha çok Klinik Psikologlar bilindiği için psikolojide yüksek lisans zorunlu sanılabilmektedir. Klinik Psikoloji dâhil diğer alt alanlarda da yüksek lisans yapılabilmektedir. Alt alanlarda uzmanlaşmak ve daha fazla iş imkanına erişmek için yüksek lisans yapmak isteğe bağlı bir eğitimdir. 

Toplumumuzda psikolog denince akılda canlanan imaj psikoterapist imajıdır. TPD’ye göre (2020) Psikoterapist, psikolojinin klinik uygulamalarında veya psikiyatride bilimsel yeterliğin yanı sıra uygun terapi eğitimleri ve süpervizyon süreçlerini tamamlayarak terapi uygulama yeterliği kazanan bireyler tarafından kullanılabilecek bir unvandır. Yani psikoloji lisans eğitimi, psikoterapist olmak ve terapi hizmeti sunmak için yeterli değildir.

Yüksek lisans süreci alan seçimimizle başlar. Alan seçimimiz, eğitim ve staj hayatımızda kazandığımız tecrübelere göre şekillenecek bir süreçtir. Hangi alt alana ilgimiz olduğunu anladıktan sonra hangi yüksek lisans programını seçeceğimizi kararlaştırmamız daha kolay olacaktır. Bu aşamadan sonra ise programları ve içeriklerini inceleme, yurt içi ve yurt dışı seçenekleri arasında karar verme süreçleri başlamaktadır.

Tüm bu süreçte iyice araştırma yapmak gerekmektedir. Yurt dışında daha detaylı ve farklı konularda eğitim almak mümkündür. Ayrıca birkaç alt alanın birleşiminden oluşan programlar da bulunmaktadır. Bu yüzden yurt dışı eğitim programlarına göz atmanızı öneririz.
Sonuç olarak yüksek lisans seçimi zor bir süreçtir. Bu süreci dikkatli ve özenli yürütmek gerekmektedir. Doğru veya yanlışın olmadığı ve bunun kişisel bir süreç olduğu unutulmamalıdır.

Umuyoruz ki bu yazımız psikoloji lisans eğitimi hakkındaki sorularınıza cevap olabilmiştir. Herkese mutlu ve başarılı bir lisans hayatı dileriz. Merak ettikleriniz için yorumlarda buluşalım!

Psikolojinin alt alanlarını anlattığımız yazımızı okumak için tıklayın!

Psikoloji bölümü öğrencilerinin gözünden bölümü anlattığımız ve yatay geçişten bahsettiğimiz yazımızı okumak için tıklayın!

Kaynaklar

Türk Psikologlar Derneği (2020, 21 Temmuz). Sıkça sorulan sorular. https://www.psikolog.org.tr/tr/kurumsal/sikca-sorulan-sorular-x716/ adresinden 25 Eylül 2021 tarihinde alınmıştır.